Zapuštena zgrada turskog zatvora u Niškoj tvrđavi: Istorijski dragulj u ruševinama, u njoj i deponija [VIDEO]

Zgrada nekadašnjeg turskog zatvora, poznata kao apsana, u Niškoj tvrđavi danas je zapuštena i ruinirana. Nalazi se između Pašine i Vidin kapije i predstavlja ozbiljnu opasnost zbog lošeg stanja u kojem se nalazi.

Preporučujemo posetiocima da je razgledaju samo spolja, jer je unutrašnjost objekta zarasla u šiblje i korov, ispunjena otpadom, sa rupama u podu i zidovima koji prete da se uruše.

„Uprkos njenom istorijskom značaju, niko ne vodi računa o ovoj zgradi koja bi mogla biti jedna od turističkih atrakcija. Čak je i tabla ispred zgrade, koja govori o strahotama koje su se iza njenih zidova dešavale, išvrljana i zapuštena“, kazale su nam Nišlije i preporučile da je pametnije da ne ulazimo.

Značaj zgrade turskog zatvora

U istočnom delu Niške tvrđave, gde su bile smeštene administrativne i vojne zgrade, nalazi se zgrada turskog zatvora, poznata i kao hapsana. Ovaj spratni objekat, pravougaone osnove, građen je od čvrstog materijala i predstavlja važan deo istorijskog nasleđa Niša.

Zatvor u tvrđavi nastao je verovatno u toku njene izgradnje, u prvoj polovini XVIII veka, mada nedostaju tačni podaci o njegovom mestu i izgledu. Prve podatke o zatvoru zabeležio je austrijski putopisac Feliks Kanic 1864. godine, navodeći da je tada izgrađena nova hapsana na podsticaj tadašnjeg zapovednika Niša, Midhat paše. Današnja zgrada zatvora podignuta je između 1861. i 1864. godine, u vreme kada je Midhat paša upravljao gradom. Do oslobođenja Niša od Turaka 1878. godine, u ovaj zatvor su zatvarane Nišlije, učesnici antiturskih pokreta i buna.

Strahote iza zidova zatvora

Policijska saslušanja u zatvoru vršio je zloglasni žandarmerijski zapovednik Beli Memed, koji je zatvorenike mučio batinama, vatrom, glađu i žeđu. Mnoge je stavljao na „dolap“ – spravu za mučenje koja je istezala telo zatvorenika do priznanja ili gubitka svesti. Turski izvori iz 1883. godine navode da je zatvor izgrađen od cigle i kamena, sa sedam prostorija u prizemlju i deset na spratu.

Apsana nakon oslobođenja od Turaka

Posle oslobađanja Niša od Turaka, zatvor je obnovljen i ograđen visokim zidom. Bio je prvi niški kazneni zavod u sastavu Srbije. Tokom Prvog svetskog rata, od 1915. do 1918. godine, zatvor su preuzeli bugarski okupatori koji su zatvarali veliki broj Nišlija i rodoljuba sa juga Srbije, naročito posle ugušenja Topličkog ustanka 1917. godine. Zatvor u Tvrđavi je posle Prvog svetskog rata korišćen kao vojni zatvor.

Danas, ova zgrada stoji kao nemi svedok prošlih vremena, ali u stanju potpune zapuštenosti.

 

Прикажи ову објаву у апликацији Instagram

 

Објава коју дели Glas Juga (@glas_juga)