Violeta Milićević 
Na današnji dan, tačnije 24. februara 1874. po starom kalendaru, u kući Mihajla Božidarca pred sveštenikom Petrom Ikonomovićem članovi Niškog komiteta su se zakleli na borbu za oslobođenje Niša od Turaka.
Tek pre nešto više od godinu dana otkriven je spomenik niškog sveštenika Petra Ikonomovića na Starom groblju. Ovaj, kao i mnogi drugi spomenici zaslužnih Nišlija, bili su zarasli ili urušeni, ali zahvaljujući Miroslavu Veličkoviću, otkriven je spomenik groba Petra Ikonomovića, kao i drugih članova Komiteta.
On kaže da je znao „kakva ga džungla čeka“ ne bi ni počinjao potragu.
„Pre nekoliko godina dok sam radio istraživanje groblja imao sam informaciju da je spomenik oboren ili uništen zidajući neke kuće na obodu groblja. Na kraju svog istraživanja sam se ponovo vratio na groblje. Zahvaljujući tim polovičnim informacijama i nekoj dokumentaciji uspeo sam da lociram spomenik. Spomenik je bio oboren, gornji deo spomenika se nalazio iza današnjeg groba i bio je u travi, jedva vidljiv“, kaže Veličković.
Pre dva dana spomenik je, uoči obeležavanja ovog dana, ponovo uspravljen i nalazi se na mestu gde je prvobitno trebalo da bude. Na Starom Groblju Miroslav Veličković je pronašao grobove još 17 članova Niškog komiteta, poput Koleta Rašića, Učitelja Tase, Todora Milovanovića, Todora Stankovića, Mihajla Božidaraca i drugih.
„Važno je danas reći da je 1874. godine Niški komitet dao dodatni podstrek za nacionalno oslobođenje, da su pripadnici Niškog komiteta među kojima je bilo dosta znamenitih Nišlija i znamenitih Južnosrbijanaca. Nekoliko godina nakon osnivanja Komiteta Niš i jug su dočekali slobodu, a Komitet je imao i ulogu u buđenju nacionalne svesti, i u očuvanju nacionalnog identiteta“, naveo je istoričar i državni sekretar Ministarstva za rad Dejan Antić.
Niški komitet je bila tajna organizacija, koja se borila za nacionalno oslobođenje srpskog naroda i koja je formirana u izuzetno teškim vremenima za srpski narod. Petar Ikonomović je sa članovima Komiteta uspeo da sačuva srpski identitet na jugu Srbiji uprkos pokušajima bugarizacije od strane Turaka, navodi sekretar Antić.
Protođakon Dalibor Midić podseća da je ovaj važan događaj za Niš prikazan i na severnoj strani Spomenika oslobodiocima Niša na Trgu Kralja Milana. Autor Antun Augustinčić jePetra Ikonomovića i članove Komiteta prikazao reljefom na temelju ovog spomenika.
Takođe, dan osnivanja Niškog komiteta je obeležen i polaganjem venaca na Spomenik oslobodiocima Niša na centralnog gradskom trgu.
Pročitajte još…
