Glas Juga Kult Svetog Simeona oblikovan je po uzoru na kult Svetog Jovana Vladimira, a Raška je razvila svoju svetorodnost, kao što je to činila i Duklja. Novi element u Raškoj je kanonizacija Nemanjine žene, Ane, kao Svete Anastasije. Sakralizacija kraljevske krune izvršena je i u Raškoj, kanonizacijom Stefana Prvovenčanog.
Uticaj Svetog kralja Jovana Vladimira tu se ne zaustavlja. Svetorodne dinastije uključuju i Lazareviće, kanonizacijom kneza Lazara koji postaje Sveti car Lazar, i kneginju, odnosno caricu Milicu. Zatim, Brankovići. Nakon izumiranja Lazarevića, svetorodna loza prelazi kod Srba u Ugarsku, gde svetitelji postaju Sveti Stefan Branković i Sveta majka Angelina.
Kult i državnost su nerazdvojni, što pokazuje vezu između Svetog Jovana Vladimira i drugih vladarskih dinastija koje su vladale srpskim zemljama. Svi su se ugledali na Žitije Svetog Jovana Vladimira, o kojem se među Srbima malo zna. To naglašava Đorđe Bojanić u delu snimanja filma “Prvi srpski vladar svetitelj Sveti Jovan Vladimir”, koji je u izradi.
Prema rečima prof. dr Đorđa Đekića, Vizantija je početkom 11. veka osvojila sve srpske države koje su do tada postojale. Najjaču državnost ispoljavala je Srbija, a za njom Zahumlje. Duklja je bila jedina srpska država o kojoj se u političkoj istoriji malo znalo. Očekivalo se da će do obnove državnosti doći u Srbiji ili Zahumlju. Međutim, do ustanka i obnove državnosti dolazi već 30-ih godina 11. veka u Duklji. Jedina razlika pre i posle osvajanja Duklje je što je dobila svetitelja. Sveta figura Vladimira uticala je na samosvest Srba u Duklji, čime je Duklja postala vodeća srpska država. Time je srpskoj državnosti dodat novi element – svetorodnost vladara. Kada Duklja postaje kraljevina, kralj Vladimir postaje svetitelj, a to se dogodilo krajem 70-ih godina 11. veka, kada su Normani beležili Vladimira kao blaženog kralja, što je jedna od titula svetitelja. Duklja je uspela da se izbori za crkvenu samostalnost, prvo dobijajući arhiepiskopiju u Dubrovniku, a kasnije u Baru, čime je državnost bila zaokružena.
Duklja će zadržati primat među srpskim državama sve do kraja 11. veka, kada će primat preuzeti Raška. Raška se u prvoj polovini 12. veka teritorijalno proširivala, oslanjajući se na Ugarsku i uspostavljajući dobre odnose sa Češkom, Rusijom i Poljskom. Međutim, pitanja nezavisnosti, crkvene samostalnosti i kraljevske titule ostala su nerešena sve do vladavine Stefana Nemanje, koji je rođen u Duklji i bio pod uticajem kulta Svetog kralja Vladimira. Kao udeoni vladar, Stefan Nemanja počeo je da gradi manastire po uzoru na kneza Vladimira. Između ostalog, podigao je manastir Hilandar na Svetoj Gori, koji je dobio status carske lavre. Takođe je obdario manastire u Svetoj Zemlji i drugim mestima. Pred kraj života povukao se u manastir i skončao kao monah. Svoju decu vaspitao je da budu dobri hrišćani, što je dovelo do toga da Vukan 1199. obnovi barsku nadbiskupiju za rimokatolike u Raškoj državi. Stefan je dobio kraljevsku titulu 1217. godine, dok je Sava dobio pravoslavnu arhiepiskopiju 1219. godine.
Ključni deo je da je Nemanja, kao monah Simeon, postao svetitelj. Pišući njegovo Žitije, Sava i Stefan Prvovenčani ugledali su se na Žitije Svetog kralja Vladimira. Tako se u oba Žitija javlja motiv izdaje, zaštitništva otačestva, boravak u tamnici, post i molitva, javljanje anđela, bogougodna supruga, slanje krsta i zahvaljivanje Bogu. Kult Svetog Simeona oblikovan je po uzoru na kult Svetog Jovana Vladimira. Raška je razvila svoju svetorodnost, kao što je to činila i Duklja. Kanonizovana je i Nemanjina žena Ana kao Sveta Anastasija. Sakralizacija kraljevske krune izvršena je i u Raškoj, kanonizacijom Stefana Prvovenčanog. Uticaj Svetog kralja Jovana Vladimira nastavlja se kroz svetorodne dinastije, uključujući Lazareviće, Brankoviće i Štiljanoviće. Poslednja svetorodna dinastija je Petrovići iz Crne Gore, a njen izdanak je mitropolit Petar Prvi Petrović Njegoš, koji nije imao ženu jer je bio monah.
Jedine srpske dinastije koje nisu svetorodne i koje prekidaju kontinuitet od Svetog kralja Jovana Vladimira su Karađorđevići i Obrenovići, jer nijedna od njih nije dala svetitelja.
Priredio: Đorđe Bojanić, glavni urednik sajta Srpska istorija
