Violeta Milićević 
Srpska pravoslavna crkva danas obeležava praznik posvećen Svetom Savi, prvom srpskom arhiepiskopu i prosvetitelju.
Savindan, 27. januar, ujedno je i školska slava u Srbiji. U svim školama širom zemlje, umesto nastave, organizuju se priredbe i seče slavski kolač u čast ovog svetitelja.
Od princa do monaha
Rođen kao Rastko Nemanjić, najmlađi sin Stefana Nemanje, velikog župana, Sveti Sava od malih nogu pokazivao je sklonost ka duhovnom životu. Umesto da ostane na dodeljenom upraviteljskoj poziciji Zahumlja, sa 18 godina je napustio dvor i primio monaški čin. Njegov otac, Stefan Nemanja, prvobitno se protivio toj odluci, ali je kasnije prihvatio i podržao sinovljevo opredeljenje, pridruživši mu se u monaškom životu kao monah Simeon.
Njih dvojica su zajednički obnovili manastir Hilandar na Svetoj Gori, čime su stvorili trajno duhovno i kulturno uporište za srpski narod.
Prvi srpski arhiepiskop
Godine 1219. Sveti Sava je postao prvi srpski arhiepiskop, čime je Srpska pravoslavna crkva stekla autokefalnost. Njegovom zaslugom, manastir Žiča postao je sedište Srpske crkve, a osnovane su brojne eparhije, crkve, manastiri i škole širom zemlje.
„Njegova misija bila je ne samo duhovna, već i prosvetiteljska i državotvorna. Sveti Sava je bio uzor prosvetitelja, učitelja i mirotvorca,“ navodi se u zapisima o njegovom životu.
Značaj svetiteljevih moštiju
Nakon smrti u bugarskom gradu Trnovu 1235. godine, njegove mošti su prenete u manastir Mileševu. One su vekovima bile simbol duhovnog i nacionalnog identiteta Srba, naročito tokom perioda turskog ropstva. Međutim, 1594. godine, Sinan-paša je naredio spaljivanje moštiju Svetog Save na Vračaru, gde danas stoji Hram Svetog Save, kao trajni spomenik srpskoj duhovnosti.
Književni doprinos
Sveti Sava je ostavio iza sebe i značajno književno nasleđe. Njegovi najpoznatiji radovi uključuju „Karejski tipik“, „Hilandarski tipik“, „Studenički tipik“ i „Žitije Svetog Simeona“. Njegova dela postavila su temelje srpske književnosti i oblikovala duhovnu i kulturnu svest naroda.
Svetosavska himna
Himna Svetom Savi, nastala krajem 18. veka, simbol je posvećenosti srpskog naroda ovom velikanu.
„Prva srpska himna modernog doba, sačuvana u različitim muzičkim obradama, poput onih Kornelija Stankovića i Stevana Mokranjca, ostaje trajni podsetnik na njegovu ulogu u istoriji,“ navodi se na sajtu Hrama Svetog Save.
