Violeta Milićević 
Svetinja je podignuta najverovatnije kao zadužbina velikog vojvode Mihajla Anđelovića. Nalazi se na nešto manje od petnaest kilometara od Knjževca, na obali Trgoviškog Timoka, u selu Donja Kamenica. Naizgled obično telo, ali svaki putnik koji se nađe pred Bogorodičinom crkvom ostane bez reči. Nije poznato ko je njen ktitor, da li srpski ili bugarski vlastelin. Iako je sasvim malena, dve kule koje dominiraju čine da izgleda grandiozno.
Ova misteriozna građevina koja dominira seoskim trgom pretpostavlja se da je nastala krajem XIII ili početkom XIV veka.
Srpski Notr Dam – kako često nazivaju ovu crkvu, privlači pažnju ne samo svojom arhitekturom, već i neobičnim freskama, od kojih su pojedine jedinstvene u srednjevekovnom slikarstvu na našim prostorima.
Postoji mišljenje da je crkva zadužbina velikog vojvode Lazara Brankovića, Mihajla Andjelkovića, takodje se smatra da su na gornjem spratu crkve naslikani Mihajlo i njegova suproga sa decom.
Gradjevina je relativno malih dimenzija , gradjena na osnovi krsta nepravilnog oblika iznad koga se izdiže kupola. Na njenoj zapadnoj strani nalazi se nareks sa spratom nad koji se uzdižu dve male simetrične kule zvonare. Ispred narteksa je nekada postojao drveni egzonarteks sa spratom, od koga su danas vidljivi samo kameni temelji, a njegov približan oblik je prikazan na modelima crkve, naslikanim u ktitorskim kompozicijama
Ikonografski i stilski, Bogorodičina crkva u Donjoj Kamenici izdvaja se od svih do sada poznatih crkava na prostoru čitavog Balkana, a neke od fresaka Crkve presvete Bogorodice Donja Kamenica su jedinstvene u srpskom srednjovekovnom slikarstvu.
Ono što je veoma specifično za Bogorodičinu crkvu jeste to da su lica na freskama oštećena, na svim freskama izuzev jedne. Jedina očuvana freska je prikaz Tajne večere. Rasprostranjeno je mišljenje da su ova oštećenja nastala u periodu turske vladavine. Međutim, postoje i tvrdnje da freske nisu oštetili Turci, već da su oštećenja proistekla iz paganskih verovanja. Naime, bilo je rasprostranjeno verovanje da ako se ošteti lice freske, na taj način može da se povrati vid članu porodice, ili bliskoj osobi.
Uzane merdevine vode na gornji sprat Bogorodičine crkve. Na gornjem spratu crkve na freskama je, između ostalog, prikazan ciklus stradanja Svete Petke, a jedna od najneobičnijih fresaka je upravo prikaz Svete Petke obnaženih grudi.
Na donjem spratu crkve kao specifična izdvaja se freska svetih ratnika Svetog Teodora Tirona i Svetog Teodora Stratilata koji zagrljeni jašu na konjima.
Upotreba vizantijsko plave boje svedoči o nameri ktitora da u Donjoj Kamenici izgradi svetinju koja će vekovima biti duhovno okupljalište. U srednjem veku nije bilo lako, a ni jeftino pribaviti prirodni plavi pigment koji je činio osnovu ove boje. Često je sama boja bila skuplja od zlata, upravo zato što se sirovina teško pribavljala, a i receptura pripreme boje bila je strogo čuvana tajna. U semantici boja, vizantijsko plavo je simbol nebeskog mira i nematerijalne svetlosti, pa otud i freske koje su naslikane ovom bojom zrače nezemaljskom svetlošću.
Bogorodičina crkva u Donjoj Kamenici biser je Timočke Eparhije, a pod zaštitom je države kao dobro od izuzetnog značaja.
Teško je reći kada je crkva lepša – u proleće, kada procveta predivni vrt koji već godinama uređuje Merinka Stefanović, meštanka Donje Kamenice, ili u jesen kada priroda oboji sve u boje ruja. Lepa je i zimi, kada neodoljivo podseća na prizore sa starih razglednica.
Lepa je uvek – to je ono vanvremensko i nadzemaljsko kojim vekovima zrači smeštena na obalama tihe reke, u nedrima Stare Planine.
