Danas, 16. novembra, pravoslavni hrišćani obeležavaju Đurđic, poznat i kao Mali Đurđevdan, praznik posvećen Svetom velikomučeniku Georgiju, jednom od najpoznatijih svetitelja u pravoslavnoj tradiciji. Ovaj dan se posebno slavi zbog prenosa moštiju Svetog Georgija iz Nikomidije u Lidu Palestinsku, što je bilo ispunjenje njegove poslednje želje.
Sveti Georgije je, prema crkvenom učenju, bio rimski vojnik koji je zbog svoje vere i odbijanja da se pokloni caru Dioklecijanu, velikom progonitelju hrišćana, bio pogubljen 303. godine. Njegov hrabar i nesebičan život postao je inspiracija za mnoge hrišćane, a u ikonskoj tradiciji je najpoznatiji po prikazu na konju kako ubija aždaju, simbol paganske vere.
Zašto se Sveti Đorđe slavi dva puta godišnje?
Sveti Georgije je u crkvenoj tradiciji dva puta slavljen. Pored današnjeg praznika, Đurđica, koji se odnosi na prenos njegovih moštiju, postoji i Đurđevdan, koji se slavi 6. maja. Na ovaj drugi datum, svečano se obeležava trenutak kada je Sveti Georgije, prema predanju, ubio aždaju koja je predstavljala pagansku veru.
Sveti Đorđe je zaštitnik mnogih profesija i organizacija, a u narodnim verovanjima ima specifičan status, jer se smatra da je povezivanje s njim donosi zaštitu i blagostanje. Pored toga, ovaj praznik ima bogatu simboliku i običaje vezane za prirodu i vremenske prilike.
Narodni običaji i verovanja
Prema narodnim verovanjima, u periodu između 16. i 24. novembra, vremenske prilike mogu otkriti kakva će biti predstojeća zima. Ako je vreme maglovito, očekuje se promenjiva i maglovita zima, dok vedro vreme najavljuje oštru i hladnu zimu. Ovi dani se nazivaju Mratinci ili Vučiji dani, jer je 24. novembra praznik Svetog Mrate, zaštitnika vukova, kada se smatra da ništa ne treba davati iz kuće i ništa prati.
Slavska ikona za Đurđic
Za one koji slave Đurđic, slavska ikona obavezno prikazuje Svetog Georgija sa mačem ili kopljem u desnoj ruci, dok za onima koji slave Đurđevdan 6. maja, ikona će prikazivati svetitelja na konju, kako probada aždaju.
Đurđic je praznik koji ujedinjuje mnoge Srbe, ali i hrišćane širom sveta, a svakodnevni običaji i verovanja daju dodatnu dubinu ovom značajnom prazniku.